Od Bramy Czy Do Biurka? Czyli kiedy naprawdę zaczyna się twój czas pracy?

Wielu pracownikom sen z powiek spędza pytanie, kiedy zaczyna się czas pracy. Czy od momentu przekroczenia bramy zakładu, przyłożenia karty, czy dopiero od faktycznego zajęcia stanowiska?
A co z drogą z pracy i z powrotem? Sprawa wydaje się chodź prosta, wcale tak nie jest. W tym artykule rozłożymy na czynniki pierwsze, biorąc pod lupę przepisy, praktyczne przykłady i orzeczenia Sądu Najwyższego.

Czas pracy- co na to Kodeks Pracy?
Kodeks Pracy jasno definiuje czas pracy jako czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub innym miejscu wyznaczonym do dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy. Kluczowe jest słowo
,,dyspozycja”. Co ono oznacza w praktyce?

Przekroczenie bramy a czas pracy
Samo przekroczenie bramy zakładu pracy zazwyczaj nie jest równoznaczne z rozpoczęciem czasu pracy. Liczy się moment, w którym pracownik jest gotowy do wykonania obowiązków służbowych. Czyli np. jest już w szatni, przebiera się w odzież roboczą lub jest na stanowisku pracy.
Przykład 1: Pracownik wchodzi na teren zakładu, ale musi iść do szatni przebrać się, a następnie przejść na halę produkcyjną. Czas liczy się od momentu, kiedy jest gotowy do pojęcia do podjęcia pracy na hali a nie od przekroczenia bramy.
Przykład 2: Pracownik budowlany wchodzi na teren budowy. Czas pracy zaczyna się, gdy stawia się w miejscu zbiórki i jest gotowy do wykonywania zadań, ale nie w momencie wejścia na plac budowy.

Droga do pracy i z pracy- czy to się liczy?
Co do zasady, droga do pracy i z pracy nie wlicza się do czasu pracy. Jest to czas, na który pracownik poświęca do miejsca wykonywania obowiązków.

Wyjątki od reguły i co na to Sąd Najwyższy?
Są jednak pewne wyjątki, tutaj kluczowe jest jednak orzeczenie Sądu Najwyższego. SN w swoich wyrokach, wskazał że do czasu pracy może być wliczony czas, w którym pracownik musi wykonywać pewne czynności na polecenie pracodawcy, a które odbywają się poza standardowymi godzinami pracy.
Przykład 1: Pracownik musi przed rozpoczęciem zmiany odebrać klucze, dokumenty lub narzędzia z innego miejsca niż stanowisko pracy. Ten czas odbioru, jeśli odbywa się na polecenie pracodawcy, wlicza się do czasu pracy (zgodnie z wykładnią SN zawartą m.in. w wyroku z 22.08.2019r.)
Przykład 2: Pracownik musi się odebrać klucze, dokumenty lub narzędzia z innego miejsca pracy niż jego stanowisko pracy. Ten czas odbioru, jeśli odbywa się na polecenie może być wliczony do czasu pracy.
Przykład 3: Pracownik dojeżdża do klienta- czas dojazdu do klienta (jeśli jest to część obowiązków służbowych) jest czasem pracy.

Przerwy w pracy- jak to z nimi jest?
Przerwy w pracy mają również swoje prawne regulacje. Przerwa na lunch, co do zasady nie wlicza się do czasu pracy, chyba że pracownik musi ją spędzić w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę i gotowości do podjęcia obowiązków. Natomiast mikroprzerwy, czyli krótkie chwile na rozprostowanie kości czy odetchnięcie, są już wliczone do czasu pracy, bo mają na celu zwiększenie efektywności i bezpieczeństwa.

Podsumowanie- BHP przede wszystkim
Prawidłowe ustalenie czasu pracy ma kluczowe znaczenie nie tylko dla rozliczeń, ale i dla bezpieczeństwa. Zmęczony pracownik to większe ryzyko wypadku. Dlatego ważne jest, by pracodawcy dbali przestrzeganie norm i rozsądne przestrzeganie grafików. A pracownicy- by znali swoje prawa poparte orzecznictwem Sądu Najwyższego.